မ်ိဳးခ်စ္ေတးဂီတပညာရႇင္ႀကီး သဟာယဆရာတင္
ကြ်န္ေတာ္တို႕ Hiphop ဂီတကိုရူးသြပ္ၾကသူေတြအားလံုး Hiphop သမိုင္းတင္မဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ဂႏၱ၀င္ဂီတသမားေတြ အေၾကာင္းကိုလဲ ေလ့လာသင့္တယ္ ၊ ဗဟုသုတအေနနဲ႕ ဖတ္မွတ္ထားသင့္တယ္ထင္လို႕ WeeklyElven ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာမွာဖတ္လိုက္ရတာ ကိုၿပန္ေ၀မွ်ပါတယ္။
သဟာယ ဆရာတင္
ေခတ္ေဟာင္းေတးဂီတပညာရႇင္ ႀကီးမ်ားထဲတြင ္၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင၊္ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္၊သဟာယဆရာတင္ ဟူ၍ ထင္ရႇားသူသံုးဦးရႇိခဲ့ရာ သဟာယဆရာတင္က အငယ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ရန္ကုန္အေရႇ႕ပိုင္းေရ ေက်ာ္ရႇိ လူငယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထား ေသာ လူငယ္ျမႇင့္တင္ေရးသဟာယအသင္းတြင္ပါ၀င္သူျဖစ္သျဖင့္ သ ဟာယဆရာတင္ဟု အမည္ထင္ရႇား ခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕ လက္ေအာက္ မႇ လြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္ရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ သဟာယဆရာ တင္သည္လည္း ဂီတပညာျဖင့္တစ္တပ္တစ္အား ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။
”ဗမာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕ဖို႕ဂ်ပန္ျပည္မႇာကြယ္၊တကယ္ပဲ အသက္နဲ႕လဲလို႕၊ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္” စသည့္ဇာတိေသြးဇာတိမာန္တက္ႀကြေစေသာ ဗမာ့ သားေကာင္းသီခ်င္းကို ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူ မႇာဂီတပညာရႇင္ႀကီးသဟာယဆရာ တင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ အတၴဳပၸတၲိ
သဟာယဆရာတင္ကို ၁၁ဇြန္ ၁၉၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ပြဲစား တန္းရပ္၌ ပြဲစားႀကီးဦးဖိုးလူႏႇင့္ေဒၚ ေဒၚအုန္းတို႕က ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကျပည္ၿမိဳ႕ဟုိက္စကူးေက်ာင္း တြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ၿပီး ခုနစ္တန္း အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ဆရာတင္ သည္ ငယ္စဥ္ကပင္ဂီတပညာကို ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။မိဘမ်ားက မႏႇစ္သက္သျဖင့္ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏႇင့္အတူ ရန္ကုန္သို႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ရာ သံုးႏႇစ္ ခန္႕ပင္ၾကာျမင့္ခဲ့သျဖင့္မိဘမ်ားစိတ္ ပူၾကရသည္။ရန္ကုန္ အဂၤလိပ္မက္ သဒစ္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆက္ လက္ေနျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရေက်ာ္ သဟာယအသင္း၌သာ အခ်ိန္ကုန္ ေနတတ္ေလသည္။တစ္ႀကိမ္တြင္ အားကစားပြဲ၌ သဟာယအသင္းအ ႏိုင္ရ၍ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ ၿငိမ့္ျဖင့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ရာေမာင္တင္ က သဟာယအသင္းအေၾကာင္းကို အေျခခံလ်က္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး ဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ေမာင္တင္ေက်ာင္းဆက္မေနေတာ့ဘဲ သီခ်င္း ေရးဆရာတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး
ဂ်ပန္ေခတ္ကာလအတြင္း ၂၇ ဇြန္ ၁၉၄၂ ခုႏႇစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗဟန္းရပ္ ေဘာင္ဒရီလမ္း၊ စက္မႈ လက္မႈေက်ာင္းေနရာ၌အာရႇလူငယ္ အစည္းအ႐ံုးကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ဂ်ပန္စစ္တပ္မႇ လူငယ္အခ်ိဳ႕ႏႇင့္ ျမန္မာ လူငယ္အခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းကာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ သာတူညီမ်ေကာင္းစားေရး ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး နာမည္အျပည့္အစံုမႇာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္စစ္တပ္ပညာေရးႏႇင့္၀ါဒ ျဖန့္ခ်ိေရးဌာနမ t r e n g t h o f ဲစာအုပ္ကိုေပးအပ္ခဲ့ရာသခင္ဘေသာင္း က ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုၿပီး အာရႇလူငယ္သင္တန္း၌ပို႕ခ်ေပးပါသည္။ ထိုစဥ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး၍ ၀ါဒျဖန္႕ ခ်ိရလ်င္ ပိုမိုထိေရာက္ႏိုင္မည္ဟု ေတြးဆမိခဲ့ၾကသည္။
အာရႇလူငယ္အမႇတ္(၁) အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုးမႇ အမႈေဆာင္မ်ား စုေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾက ၿပီး ေနာက္ကန္ေတာ္မိတ္ကြက္သစ္ ေန သဟာယဆရာတင္အား အာရႇ လူငယ္အစည္းအ႐ံုးသုိ႕ဖိတ္ေခၚကာ ဥကၠ႒ဦးဘဂ်မ္းႏႇင့္အမႈေဆာင္မ်ား က ရႇင္းလင္းေျပာၾကားၾကပါသည္။ ယင္းေနာက္ သဟာယဆရာတင္၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္စပ္ဆိုမႈျဖင့္ အာ ရႇလူငယ္အမႇတ္(၁)သီခ်င္းေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ ” ရာဇ၀င္တြင္ ထင္ရႇား ေအာင္ကြယ္၊ လူငယ္ေတြႀကိဳးစား ေမာင္မယ္” စသည္ျဖင့္ လူငယ္မ်ား ကသံၿပိဳင္သီဆိုၾကၿပီး ဂီတပညာရႇင္ မ်ားက ဘင္ဂ်ိဳ၊မယ္ဒလင္မ်ားျဖင့္ တီးခတ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ဘီအိုင္ေအမႇ ဘီဒီေအသို႕
ဒုတိယကမၻာစစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုိ့ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသ်တပ္ မ်ားဆုတ္ခြာသြားၿပီးရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာလြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)သည္ ဂ်ပန္ တပ္မ်ားနႇင့္အတူျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း သို႕၀င္ေရာက္လာခဲ့၏။ ျမန္မာတစ္ ႏိုင္ငံလံုးရႇိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအား ဘီအိုင္ေအကႀကီးမႈးဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ထူ ေထာင္ရန္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္က ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အုပ္စီးလိုက္ပါသည္။ ၂၇ဇူလိုင္ ၁၉၄၂ တြင္ ဘီအိုင္ေအအား ဘီဒီေအေခၚ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းလိုက္၏။
ၾသဂုတ္လ၈ရက္ေန႕တြင္ စစ္ေသနာပတိဗိုလ္မိုးႀကိဳး ေနရာ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခန့္အပ္ လိုက္ေသာအခါ ကာယဗလ ဦးရႇိန္ ဦးစီးၿပီး အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး ၀င္မ်ားႏႇင့္ ပူးေပါင္းတိုင္ပင္လ်က္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌ ဂုဏ္ျပဳပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းပြဲ၌သီဆိုရန္ သီခ်င္းကိုလည္း သဟာယဆရာတင္ ကပင္ေရးစပ္ေပးခဲ့ရရာ ဗမာ့သူရဲ ေကာင္းသီခ်င္းေပၚထြက္လာခဲ့၏။
ဂုဏ္ျပဳပြဲတြင္ အာရႇလူငယ္အမႈ ေဆာင္ကို ဘခင္(ေနာင္႐ုပ္ရႇင္ႏႇင့္ ျပဇာတ္မင္းသားမ်ိဳးခ်စ္)က ဘီဒီ ေအယူနီေဖာင္း၀တ္ၿပီး စင္ေပၚတက္ ၍ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သည္။ စႏၵယား ျမေမာင္က စႏၵယားျဖင့္တီးခတ္ေပး ၏။ဤသီခ်င္းကိုပရိသတ္အလြန္ႏႇစ္ၿခိဳက္ၾကသျဖင့္ႏႇစ္ႀကိမ္တိုင္သီဆိုျပခဲ့ရသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ သီခ်င္းမ်ား
သဟာယဆရာတင္သည္ ဓမၼေတး၊ ေမတၲာေတးမ်ားကိုလည္း ေရးဖြဲ႕ခဲ့ရာ အမ်ားစုကို အဆိုေတာ္ ေမရႇင္ကသီဆိုခဲ့ပါသည္။ တစ္ေခတ္ တစ္ခါက ျမန္မာ့အသံမႇ နံနက္ခ်ိန္ခါေတးသံသာအျဖစ္ထုတ္ လႊင့္ေလ့ရႇိသည့္ ”ေမတၲာဓာတ္နဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၊ ေဆာင္ႏႇင္းခဲ့ေအာင္ ျခင္းပထမပါ” စသည့္ ေတးစာသား မ်ားပါ၀င္ေသာ ေအာင္ျခင္းရႇစ္ပါး သီခ်င္းမႇာ သဟာယဆရာတင္၏ လက္ရာမ်ားထဲမႇ ထင္ရႇားသည့္ ဓမၼ ပူဇာေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာင္ေပၚကဘုရား၊ မယ္ႏႇင့္ ေမာင္ သစၥာထားကာေပါင္းရပါေစသား ဆုေတာင္းမည္၊ နန္းနိဗၺာန္စိတ္က ရည္လို့၊ တူစုံဓိဌာန္သည္” ေတးစာ သားမ်ားပါ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္” သီခ်င္းမႇာလည္း သဟာယဆရာတင္ေရးဖြဲ႕ၿပီး ေမရႇင္သီဆိုခဲ့ေသာ ေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ ပါသည္။ ”ေဆာင္ေတာ္ကူးကာ ဆြတ္ခူးေတာ့မယ္ သခင္ရယ္၊ တစ္ ပြင့္ထဲ ပန္းကို၊ နမ္းႏိုင္ေပရဲ႕ ေ႐ႊရည္ လႊမ္းတဲ့ ျမပန္းခက္ကို၊ သူ့လက္ လႇမ္းကာခ်စ္ေရစင္ျဖန္းတယ္” စသည့္ ေတးစာသားမ်ားပါ သဟာယဆရာ တင္၏ ”ခ်စ္ေရစင္ ”သီခ်င္းမႇာအဆို ေတာ္ေမရႇင္၏ အသံႏႇင့္လိုက္ဖက္ လႇၿပီး ယေန႕တိုင္ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားဆဲေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ သဟာယဆရာတင္သည္ေတး စာသားအႏုအ႐ြကေလးမ်ားကို ေရး ဖြဲ႕သီကံုးရာ၌ ၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္တို့ႏႇင့္မတူ ဘဲ တစ္မူထူးျခားေနပါသည္။
ေခတ္ ေဟာင္းအဆိုေတာ္ႀကီးေမရႇင္ပင္ သီဆိုခဲ့သည့္ မဲဇာၿမိဳင္သီခ်င္းတြင္ ”မဲဇာေတာင္ေျခစီးေထြေထြ၊ အံု့ဆိုင္း မႈိင္းေ၀ေ၀”ဟူေသာ ေျခဆင္းျဖင့္ အစပိ်ဳးထားၿပီး ”ေငြေသာင္ယံကမ္း ေျခလြမ္းဖြယ္ေတြ၊ တည့္မြန္းေန ျခည္ျဖာမႇ ေႏြးမယ့္ မဲဇာၿမိဳင္ေတာ ေျခ” စသည့္ သံၿပိဳင္ပိုဒ္မ်ားထည့္ သြင္းေရးဖြဲ႕ထားပံုမႇာ တစ္မ်ိဳးတစ္ ဘာသာထူးျခားေနေပသည္။ လက္၀ဲ သုႏၵရအမတ္ႀကီး၏ မဲဇာေတာင္ ေျခရတုကိုသူ႕ေခတ္သူ႕ခါအေလ်ာက္ နား၀င္ခ်ိဳစြဲမက္ဖြယ္သံစဥ္ထည့္သြင္း ေရးဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏လက္ရာ စႏၵကိႏၷရီသီခ်င္းကိုမူ မလႇေ႐ႊက သီ ဆိုဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ရႇည္ လ်ားလႇသည့္ သီခ်င္းစာသားမ်ား ျဖင့္ ခန္းနားထည္၀ါစြာ ေရးဖြဲ႕စပ္ ဆိုခဲ့သည့္ ဂႏၲ၀င္ေတးသီခ်င္းတစ္ ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။သဟာယဆရာတင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သည့္ ေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ပုဒ္ေရ ႏႇစ္ရာေက်ာ္ရႇိၿပီး ေခြးတံဆိပ္ ႏႇင့္ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားကုမၼဏီတို႕ အတြက္ ပုဒ္ေရငါးဆယ္၊ ေအ၀မ္း ႐ုပ္ရႇင္ကုမၼဏီအတြက္႐ုပ္ရႇင္သီခ်င္း ပုဒ္ေရသံုးဆယ္ခန္႕အပါအ၀င္ျဖစ္ ပါသည္။
လြမ္းမေျပတဲ့ ပန္းေခြ
၁၉ဇူလိုင္၁၉၄၇တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနႇင့္တကြ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးသြား ၾကေသာအခါဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚအလြန္ ေလးစားၾကည္ညိဳသူ သဟာယဆ ရာတင္က ”လြမ္းမေျပတဲ့ပန္းေခြ” သီခ်င္းကို ေက်ကြဲ၀မ္းနည္းဘြယ္ ေရးဖြဲ႕သီကံုးခဲ့ပါသည္။
ဘ၀နိဂံုး
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းတြင္ ဂီတပညာျဖင့္ တစ္ဖက္ တစ္လမ္းမႇပါ၀င္ခဲ့သူ ဂီတပညာရႇင္ ႀကီး သဟာယဆရာတင္သည္လြတ္ လပ္ေရးရၿပီးကာလ ၁၁မတ္၁၉၄၈ တြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္စဥ္ဇနီးေဒၚေသာင္းႏႇင့္သားေမာင္ခင္ညြန့္၊ေမာင္ထြန္းျမင့္၊သမီးမာပ်ိဳ၊မာခ်ိဳတို့က်န္ရစ္ ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္ သြားေသာ္လည္းသူ၏လက္ရာေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ျမန္မာ့ဂီတပရိသတ္မ်ားအၾကား ယေန့ထက္တိုင္ေရပန္းစားေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းကိုး
၁။ ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ့သမိုင္း အဘိ ဓာန္(ျမဟန္)
၂။ တင္သံုးတင္(ေမာင္ေကာင္းျမင့္) ျဖဴနီညိဳျပာမဂၢဇင္း၊ ၁၉၇၁ ဇြန္
၃။ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းေပါင္းခ်ဳပ္ (သန္းလႈိင္)
၄။ ေတးေရးပညာရႇင္ႀကီးမ်ား၏ ေခတ္ေဟာင္းေတးသီခ်င္းမ်ား(အတြဲ ၇) ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန
မ်ိဳးခ်စ္ေတးဂီတပညာရႇင္ႀကီး သဟာယဆရာတင္
ကြ်န္ေတာ္တို႕ Hiphop ဂီတကိုရူးသြပ္ၾကသူေတြအားလံုး Hiphop သမိုင္းတင္မဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ဂႏၱ၀င္ဂီတသမားေတြ အေၾကာင္းကိုလဲ ေလ့လာသင့္တယ္ ၊ ဗဟုသုတအေနနဲ႕ ဖတ္မွတ္ထားသင့္တယ္ထင္လို႕ WeeklyElven ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာမွာဖတ္လိုက္ရတာ ကိုၿပန္ေ၀မွ်ပါတယ္။
သဟာယ ဆရာတင္
ေခတ္ေဟာင္းေတးဂီတပညာရႇင္ ႀကီးမ်ားထဲတြင ္၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင၊္ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္၊သဟာယဆရာတင္ ဟူ၍ ထင္ရႇားသူသံုးဦးရႇိခဲ့ရာ သဟာယဆရာတင္က အငယ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ရန္ကုန္အေရႇ႕ပိုင္းေရ ေက်ာ္ရႇိ လူငယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထား ေသာ လူငယ္ျမႇင့္တင္ေရးသဟာယအသင္းတြင္ပါ၀င္သူျဖစ္သျဖင့္ သ ဟာယဆရာတင္ဟု အမည္ထင္ရႇား ခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕လက္ေအာက္ မႇ လြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္ရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ သဟာယဆရာ တင္သည္လည္း ဂီတပညာျဖင့္တစ္တပ္တစ္အား ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။ ”ဗမာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕ဖို႕ဂ်ပန္ျပည္မႇာကြယ္၊တကယ္ပဲ အသက္နဲ႕လဲလို႕၊ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္” စသည့္ဇာတိေသြးဇာတိမာန္တက္ႀကြေစေသာ ဗမာ့ သားေကာင္းသီခ်င္းကို ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူ မႇာဂီတပညာရႇင္ႀကီးသဟာယဆရာ တင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ အတၴဳပၸတၲိ
သဟာယဆရာတင္ကို ၁၁ဇြန္ ၁၉၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ပြဲစား တန္းရပ္၌ ပြဲစားႀကီးဦးဖိုးလူႏႇင့္ေဒၚ ေဒၚအုန္းတို႕က ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကျပည္ၿမိဳ႕ဟုိက္စကူးေက်ာင္း တြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ၿပီး ခုနစ္တန္း အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ဆရာတင္ သည္ ငယ္စဥ္ကပင္ဂီတပညာကို ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။မိဘမ်ားက မႏႇစ္သက္သျဖင့္ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏႇင့္အတူ ရန္ကုန္သို႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ရာ သံုးႏႇစ္ ခန္႕ပင္ၾကာျမင့္ခဲ့သျဖင့္မိဘမ်ားစိတ္ ပူၾကရသည္။ရန္ကုန္ အဂၤလိပ္မက္ သဒစ္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆက္ လက္ေနျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရေက်ာ္ သဟာယအသင္း၌သာ အခ်ိန္ကုန္ ေနတတ္ေလသည္။တစ္ႀကိမ္တြင္ အားကစားပြဲ၌ သဟာယအသင္းအ ႏိုင္ရ၍ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ ၿငိမ့္ျဖင့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ရာေမာင္တင္ က သဟာယအသင္းအေၾကာင္းကို အေျခခံလ်က္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး ဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ေမာင္တင္ေက်ာင္းဆက္မေနေတာ့ဘဲ သီခ်င္း ေရးဆရာတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး
ဂ်ပန္ေခတ္ကာလအတြင္း ၂၇ ဇြန္ ၁၉၄၂ ခုႏႇစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗဟန္းရပ္ ေဘာင္ဒရီလမ္း၊ စက္မႈ လက္မႈေက်ာင္းေနရာ၌အာရႇလူငယ္ အစည္းအ႐ံုးကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ဂ်ပန္စစ္တပ္မႇ လူငယ္အခ်ိဳ႕ႏႇင့္ ျမန္မာ လူငယ္အခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းကာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ သာတူညီမ်ေကာင္းစားေရး ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး နာမည္အျပည့္အစံုမႇာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္စစ္တပ္ပညာေရးႏႇင့္၀ါဒ ျဖန့္ခ်ိေရးဌာနမ t r e n g t h o f ဲစာအုပ္ကိုေပးအပ္ခဲ့ရာသခင္ဘေသာင္း က ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုၿပီး အာရႇလူငယ္သင္တန္း၌ပို႕ခ်ေပးပါသည္။ ထိုစဥ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး၍ ၀ါဒျဖန္႕ ခ်ိရလ်င္ ပိုမိုထိေရာက္ႏိုင္မည္ဟု ေတြးဆမိခဲ့ၾကသည္။
အာရႇလူငယ္အမႇတ္(၁) အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုးမႇ အမႈေဆာင္မ်ား စုေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾက ၿပီး ေနာက္ကန္ေတာ္မိတ္ကြက္သစ္ ေန သဟာယဆရာတင္အား အာရႇ လူငယ္အစည္းအ႐ံုးသုိ႕ဖိတ္ေခၚကာ ဥကၠ႒ဦးဘဂ်မ္းႏႇင့္အမႈေဆာင္မ်ား က ရႇင္းလင္းေျပာၾကားၾကပါသည္။ ယင္းေနာက္ သဟာယဆရာတင္၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္စပ္ဆိုမႈျဖင့္ အာ ရႇလူငယ္အမႇတ္(၁)သီခ်င္းေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။
” ရာဇ၀င္တြင္ ထင္ရႇား ေအာင္ကြယ္၊ လူငယ္ေတြႀကိဳးစား ေမာင္မယ္” စသည္ျဖင့္ လူငယ္မ်ား က သံၿပိဳင္ သီဆိုၾကၿပီး ဂီတပညာရႇင္ မ်ားက ဘင္ဂ်ိဳ၊မယ္ဒလင္မ်ားျဖင့္ တီးခတ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ဘီအိုင္ေအမႇ ဘီဒီေအသို႕
ဒုတိယကမၻာစစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုိ့ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသ်တပ္ မ်ားဆုတ္ခြာသြားၿပီးရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာလြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)သည္ ဂ်ပန္ တပ္မ်ားနႇင့္အတူျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း သို႕၀င္ေရာက္လာခဲ့၏။ ျမန္မာတစ္ ႏိုင္ငံလံုးရႇိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအား ဘီအိုင္ေအကႀကီးမႈးဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ထူ ေထာင္ရန္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္က ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အုပ္စီးလိုက္ပါသည္။ ၂၇ဇူလိုင္ ၁၉၄၂ တြင္ ဘီအိုင္ေအအား ဘီဒီေအေခၚ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းလိုက္၏။
ၾသဂုတ္လ၈ရက္ေန႕တြင္ စစ္ေသနာပတိဗိုလ္မိုးႀကိဳး ေနရာ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခန့္အပ္ လိုက္ေသာအခါ ကာယဗလ ဦးရႇိန္ ဦးစီးၿပီး အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး ၀င္မ်ားႏႇင့္ ပူးေပါင္းတိုင္ပင္လ်က္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌ ဂုဏ္ျပဳပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းပြဲ၌သီဆိုရန္ သီခ်င္းကိုလည္း သဟာယဆရာတင္ ကပင္ေရးစပ္ေပးခဲ့ရရာ ဗမာ့သူရဲ ေကာင္းသီခ်င္းေပၚထြက္လာခဲ့၏။
ဂုဏ္ျပဳပြဲတြင္ အာရႇလူငယ္အမႈ ေဆာင္ကို ဘခင္(ေနာင္႐ုပ္ရႇင္ႏႇင့္ ျပဇာတ္မင္းသားမ်ိဳးခ်စ္)က ဘီဒီ ေအယူနီေဖာင္း၀တ္ၿပီး စင္ေပၚတက္ ၍ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သည္။ စႏၵယား ျမေမာင္က စႏၵယားျဖင့္တီးခတ္ေပး ၏။ဤသီခ်င္းကိုပရိသတ္အလြန္ႏႇစ္ၿခိဳက္ၾကသျဖင့္ႏႇစ္ႀကိမ္တိုင္သီဆိုျပခဲ့ရသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ သီခ်င္းမ်ား
သဟာယဆရာတင္သည္ ဓမၼေတး၊ ေမတၲာေတးမ်ားကိုလည္း ေရးဖြဲ႕ခဲ့ရာ အမ်ားစုကို အဆိုေတာ္ ေမရႇင္ကသီဆိုခဲ့ပါသည္။ တစ္ေခတ္ တစ္ခါက ျမန္မာ့အသံမႇ နံနက္ခ်ိန္ခါေတးသံသာအျဖစ္ထုတ္ လႊင့္ေလ့ရႇိသည့္ ”ေမတၲာဓာတ္နဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၊ ေဆာင္ႏႇင္းခဲ့ေအာင္ ျခင္းပထမပါ” စသည့္ ေတးစာသား မ်ားပါ၀င္ေသာ ေအာင္ျခင္းရႇစ္ပါး သီခ်င္းမႇာ သဟာယဆရာတင္၏ လက္ရာမ်ားထဲမႇ ထင္ရႇားသည့္ ဓမၼ ပူဇာေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာင္ေပၚကဘုရား၊ မယ္ႏႇင့္ ေမာင္ သစၥာထားကာေပါင္းရပါေစသား ဆုေတာင္းမည္၊ နန္းနိဗၺာန္စိတ္က ရည္လို့၊ တူစုံဓိဌာန္သည္” ေတးစာ သားမ်ားပါ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္” သီခ်င္းမႇာလည္း သဟာယဆရာတင္ေရးဖြဲ႕ၿပီး ေမရႇင္သီဆိုခဲ့ေသာ ေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ ပါသည္။ ”ေဆာင္ေတာ္ကူးကာ ဆြတ္ခူးေတာ့မယ္ သခင္ရယ္၊ တစ္ ပြင့္ထဲ ပန္းကို၊ နမ္းႏိုင္ေပရဲ႕ ေ႐ႊရည္ လႊမ္းတဲ့ ျမပန္းခက္ကို၊ သူ့လက္ လႇမ္းကာခ်စ္ေရစင္ျဖန္းတယ္” စသည့္ ေတးစာသားမ်ားပါ သဟာယဆရာ တင္၏ ”ခ်စ္ေရစင္ ”သီခ်င္းမႇာအဆို ေတာ္ေမရႇင္၏ အသံႏႇင့္လိုက္ဖက္ လႇၿပီး ယေန႕တိုင္ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားဆဲေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ သဟာယဆရာတင္သည္ေတး စာသားအႏုအ႐ြကေလးမ်ားကို ေရး ဖြဲ႕သီကံုးရာ၌ ၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္တို့ႏႇင့္မတူ ဘဲ တစ္မူထူးျခားေနပါသည္။
ေခတ္ ေဟာင္းအဆိုေတာ္ႀကီးေမရႇင္ပင္ သီဆိုခဲ့သည့္ မဲဇာၿမိဳင္သီခ်င္းတြင္ ”မဲဇာေတာင္ေျခစီးေထြေထြ၊ အံု့ဆိုင္း မႈိင္းေ၀ေ၀”ဟူေသာ ေျခဆင္းျဖင့္ အစပိ်ဳးထားၿပီး ”ေငြေသာင္ယံကမ္း ေျခလြမ္းဖြယ္ေတြ၊ တည့္မြန္းေန ျခည္ျဖာမႇ ေႏြးမယ့္ မဲဇာၿမိဳင္ေတာ ေျခ” စသည့္ သံၿပိဳင္ပိုဒ္မ်ားထည့္ သြင္းေရးဖြဲ႕ထားပံုမႇာ တစ္မ်ိဳးတစ္ ဘာသာထူးျခားေနေပသည္။ လက္၀ဲ သုႏၵရအမတ္ႀကီး၏ မဲဇာေတာင္ ေျခရတုကိုသူ႕ေခတ္သူ႕ခါအေလ်ာက္ နား၀င္ခ်ိဳစြဲမက္ဖြယ္သံစဥ္ထည့္သြင္း ေရးဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏လက္ရာ စႏၵကိႏၷရီသီခ်င္းကိုမူ မလႇေ႐ႊက သီ ဆိုဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ရႇည္ လ်ားလႇသည့္ သီခ်င္းစာသားမ်ား ျဖင့္ ခန္းနားထည္၀ါစြာ ေရးဖြဲ႕စပ္ ဆိုခဲ့သည့္ ဂႏၲ၀င္ေတးသီခ်င္းတစ္ ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။သဟာယဆရာတင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သည့္ေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ပုဒ္ေရ ႏႇစ္ရာေက်ာ္ရႇိၿပီး ေခြးတံဆိပ္ ႏႇင့္ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားကုမၼဏီတို႕ အတြက္ ပုဒ္ေရငါးဆယ္၊ ေအ၀မ္း ႐ုပ္ရႇင္ကုမၼဏီ အတြက္႐ုပ္ရႇင္သီခ်င္း ပုဒ္ေရသံုးဆယ္ခန္႕အပါအ၀င္ျဖစ္ ပါသည္။
လြမ္းမေျပတဲ့ ပန္းေခြ
၁၉ဇူလိုင္၁၉၄၇တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနႇင့္တကြ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးသြား ၾကေသာအခါဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚအလြန္ ေလးစားၾကည္ညိဳသူ သဟာယဆ ရာတင္က ”လြမ္းမေျပတဲ့ပန္းေခြ” သီခ်င္းကို ေက်ကြဲ၀မ္းနည္းဘြယ္ ေရးဖြဲ႕သီကံုးခဲ့ပါသည္။
ဘ၀နိဂံုး
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းတြင္ ဂီတပညာျဖင့္ တစ္ဖက္ တစ္လမ္းမႇပါ၀င္ခဲ့သူ ဂီတပညာရႇင္ ႀကီး သဟာယဆရာတင္သည္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာလ ၁၁မတ္၁၉၄၈ တြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္စဥ္ဇနီးေဒၚေသာင္းႏႇင့္သားေမာင္ခင္ညြန့္၊ေမာင္ထြန္းျမင့္၊သမီးမာပ်ိဳ၊မာခ်ိဳတို့က်န္ရစ္ ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္ သြားေသာ္လည္းသူ၏လက္ရာေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ျမန္မာ့ဂီတပရိသတ္မ်ားအၾကား ယေန့ထက္တိုင္ေရပန္း စားေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းကိုး
၁။ ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ့သမိုင္း အဘိ ဓာန္(ျမဟန္)
၂။ တင္သံုးတင္(ေမာင္ေကာင္းျမင့္) ျဖဴနီညိဳျပာမဂၢဇင္း၊ ၁၉၇၁ ဇြန္
၃။ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းေပါင္းခ်ဳပ္ (သန္းလႈိင္)
၄။ ေတးေရးပညာရႇင္ႀကီးမ်ား၏ ေခတ္ေဟာင္းေတးသီခ်င္းမ်ား(အတြဲ ၇) ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန
http://obobeatz.wordpress.com/2009/07/24/lengend-sayartin/ မွ
ကြ်န္ေတာ္တို႕ Hiphop ဂီတကိုရူးသြပ္ၾကသူေတြအားလံုး Hiphop သမိုင္းတင္မဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ဂႏၱ၀င္ဂီတသမားေတြ အေၾကာင္းကိုလဲ ေလ့လာသင့္တယ္ ၊ ဗဟုသုတအေနနဲ႕ ဖတ္မွတ္ထားသင့္တယ္ထင္လို႕ WeeklyElven ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာမွာဖတ္လိုက္ရတာ ကိုၿပန္ေ၀မွ်ပါတယ္။
သဟာယ ဆရာတင္
ေခတ္ေဟာင္းေတးဂီတပညာရႇင္ ႀကီးမ်ားထဲတြင ္၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင၊္ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္၊သဟာယဆရာတင္ ဟူ၍ ထင္ရႇားသူသံုးဦးရႇိခဲ့ရာ သဟာယဆရာတင္က အငယ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ရန္ကုန္အေရႇ႕ပိုင္းေရ ေက်ာ္ရႇိ လူငယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထား ေသာ လူငယ္ျမႇင့္တင္ေရးသဟာယအသင္းတြင္ပါ၀င္သူျဖစ္သျဖင့္ သ ဟာယဆရာတင္ဟု အမည္ထင္ရႇား ခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕ လက္ေအာက္ မႇ လြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္ရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ သဟာယဆရာ တင္သည္လည္း ဂီတပညာျဖင့္တစ္တပ္တစ္အား ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။
”ဗမာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕ဖို႕ဂ်ပန္ျပည္မႇာကြယ္၊တကယ္ပဲ အသက္နဲ႕လဲလို႕၊ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္” စသည့္ဇာတိေသြးဇာတိမာန္တက္ႀကြေစေသာ ဗမာ့ သားေကာင္းသီခ်င္းကို ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူ မႇာဂီတပညာရႇင္ႀကီးသဟာယဆရာ တင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ အတၴဳပၸတၲိ
သဟာယဆရာတင္ကို ၁၁ဇြန္ ၁၉၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ပြဲစား တန္းရပ္၌ ပြဲစားႀကီးဦးဖိုးလူႏႇင့္ေဒၚ ေဒၚအုန္းတို႕က ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကျပည္ၿမိဳ႕ဟုိက္စကူးေက်ာင္း တြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ၿပီး ခုနစ္တန္း အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ဆရာတင္ သည္ ငယ္စဥ္ကပင္ဂီတပညာကို ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။မိဘမ်ားက မႏႇစ္သက္သျဖင့္ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏႇင့္အတူ ရန္ကုန္သို႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ရာ သံုးႏႇစ္ ခန္႕ပင္ၾကာျမင့္ခဲ့သျဖင့္မိဘမ်ားစိတ္ ပူၾကရသည္။ရန္ကုန္ အဂၤလိပ္မက္ သဒစ္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆက္ လက္ေနျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရေက်ာ္ သဟာယအသင္း၌သာ အခ်ိန္ကုန္ ေနတတ္ေလသည္။တစ္ႀကိမ္တြင္ အားကစားပြဲ၌ သဟာယအသင္းအ ႏိုင္ရ၍ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ ၿငိမ့္ျဖင့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ရာေမာင္တင္ က သဟာယအသင္းအေၾကာင္းကို အေျခခံလ်က္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး ဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ေမာင္တင္ေက်ာင္းဆက္မေနေတာ့ဘဲ သီခ်င္း ေရးဆရာတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး
ဂ်ပန္ေခတ္ကာလအတြင္း ၂၇ ဇြန္ ၁၉၄၂ ခုႏႇစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗဟန္းရပ္ ေဘာင္ဒရီလမ္း၊ စက္မႈ လက္မႈေက်ာင္းေနရာ၌အာရႇလူငယ္ အစည္းအ႐ံုးကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ဂ်ပန္စစ္တပ္မႇ လူငယ္အခ်ိဳ႕ႏႇင့္ ျမန္မာ လူငယ္အခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းကာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ သာတူညီမ်ေကာင္းစားေရး ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး နာမည္အျပည့္အစံုမႇာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္စစ္တပ္ပညာေရးႏႇင့္၀ါဒ ျဖန့္ခ်ိေရးဌာနမ t r e n g t h o f ဲစာအုပ္ကိုေပးအပ္ခဲ့ရာသခင္ဘေသာင္း က ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုၿပီး အာရႇလူငယ္သင္တန္း၌ပို႕ခ်ေပးပါသည္။ ထိုစဥ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး၍ ၀ါဒျဖန္႕ ခ်ိရလ်င္ ပိုမိုထိေရာက္ႏိုင္မည္ဟု ေတြးဆမိခဲ့ၾကသည္။
အာရႇလူငယ္အမႇတ္(၁) အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုးမႇ အမႈေဆာင္မ်ား စုေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾက ၿပီး ေနာက္ကန္ေတာ္မိတ္ကြက္သစ္ ေန သဟာယဆရာတင္အား အာရႇ လူငယ္အစည္းအ႐ံုးသုိ႕ဖိတ္ေခၚကာ ဥကၠ႒ဦးဘဂ်မ္းႏႇင့္အမႈေဆာင္မ်ား က ရႇင္းလင္းေျပာၾကားၾကပါသည္။ ယင္းေနာက္ သဟာယဆရာတင္၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္စပ္ဆိုမႈျဖင့္ အာ ရႇလူငယ္အမႇတ္(၁)သီခ်င္းေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ ” ရာဇ၀င္တြင္ ထင္ရႇား ေအာင္ကြယ္၊ လူငယ္ေတြႀကိဳးစား ေမာင္မယ္” စသည္ျဖင့္ လူငယ္မ်ား ကသံၿပိဳင္သီဆိုၾကၿပီး ဂီတပညာရႇင္ မ်ားက ဘင္ဂ်ိဳ၊မယ္ဒလင္မ်ားျဖင့္ တီးခတ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ဘီအိုင္ေအမႇ ဘီဒီေအသို႕
ဒုတိယကမၻာစစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုိ့ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသ်တပ္ မ်ားဆုတ္ခြာသြားၿပီးရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာလြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)သည္ ဂ်ပန္ တပ္မ်ားနႇင့္အတူျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း သို႕၀င္ေရာက္လာခဲ့၏။ ျမန္မာတစ္ ႏိုင္ငံလံုးရႇိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအား ဘီအိုင္ေအကႀကီးမႈးဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ထူ ေထာင္ရန္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္က ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အုပ္စီးလိုက္ပါသည္။ ၂၇ဇူလိုင္ ၁၉၄၂ တြင္ ဘီအိုင္ေအအား ဘီဒီေအေခၚ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းလိုက္၏။
ၾသဂုတ္လ၈ရက္ေန႕တြင္ စစ္ေသနာပတိဗိုလ္မိုးႀကိဳး ေနရာ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခန့္အပ္ လိုက္ေသာအခါ ကာယဗလ ဦးရႇိန္ ဦးစီးၿပီး အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး ၀င္မ်ားႏႇင့္ ပူးေပါင္းတိုင္ပင္လ်က္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌ ဂုဏ္ျပဳပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းပြဲ၌သီဆိုရန္ သီခ်င္းကိုလည္း သဟာယဆရာတင္ ကပင္ေရးစပ္ေပးခဲ့ရရာ ဗမာ့သူရဲ ေကာင္းသီခ်င္းေပၚထြက္လာခဲ့၏။
ဂုဏ္ျပဳပြဲတြင္ အာရႇလူငယ္အမႈ ေဆာင္ကို ဘခင္(ေနာင္႐ုပ္ရႇင္ႏႇင့္ ျပဇာတ္မင္းသားမ်ိဳးခ်စ္)က ဘီဒီ ေအယူနီေဖာင္း၀တ္ၿပီး စင္ေပၚတက္ ၍ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သည္။ စႏၵယား ျမေမာင္က စႏၵယားျဖင့္တီးခတ္ေပး ၏။ဤသီခ်င္းကိုပရိသတ္အလြန္ႏႇစ္ၿခိဳက္ၾကသျဖင့္ႏႇစ္ႀကိမ္တိုင္သီဆိုျပခဲ့ရသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ သီခ်င္းမ်ား
သဟာယဆရာတင္သည္ ဓမၼေတး၊ ေမတၲာေတးမ်ားကိုလည္း ေရးဖြဲ႕ခဲ့ရာ အမ်ားစုကို အဆိုေတာ္ ေမရႇင္ကသီဆိုခဲ့ပါသည္။ တစ္ေခတ္ တစ္ခါက ျမန္မာ့အသံမႇ နံနက္ခ်ိန္ခါေတးသံသာအျဖစ္ထုတ္ လႊင့္ေလ့ရႇိသည့္ ”ေမတၲာဓာတ္နဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၊ ေဆာင္ႏႇင္းခဲ့ေအာင္ ျခင္းပထမပါ” စသည့္ ေတးစာသား မ်ားပါ၀င္ေသာ ေအာင္ျခင္းရႇစ္ပါး သီခ်င္းမႇာ သဟာယဆရာတင္၏ လက္ရာမ်ားထဲမႇ ထင္ရႇားသည့္ ဓမၼ ပူဇာေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာင္ေပၚကဘုရား၊ မယ္ႏႇင့္ ေမာင္ သစၥာထားကာေပါင္းရပါေစသား ဆုေတာင္းမည္၊ နန္းနိဗၺာန္စိတ္က ရည္လို့၊ တူစုံဓိဌာန္သည္” ေတးစာ သားမ်ားပါ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္” သီခ်င္းမႇာလည္း သဟာယဆရာတင္ေရးဖြဲ႕ၿပီး ေမရႇင္သီဆိုခဲ့ေသာ ေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ ပါသည္။ ”ေဆာင္ေတာ္ကူးကာ ဆြတ္ခူးေတာ့မယ္ သခင္ရယ္၊ တစ္ ပြင့္ထဲ ပန္းကို၊ နမ္းႏိုင္ေပရဲ႕ ေ႐ႊရည္ လႊမ္းတဲ့ ျမပန္းခက္ကို၊ သူ့လက္ လႇမ္းကာခ်စ္ေရစင္ျဖန္းတယ္” စသည့္ ေတးစာသားမ်ားပါ သဟာယဆရာ တင္၏ ”ခ်စ္ေရစင္ ”သီခ်င္းမႇာအဆို ေတာ္ေမရႇင္၏ အသံႏႇင့္လိုက္ဖက္ လႇၿပီး ယေန႕တိုင္ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားဆဲေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ သဟာယဆရာတင္သည္ေတး စာသားအႏုအ႐ြကေလးမ်ားကို ေရး ဖြဲ႕သီကံုးရာ၌ ၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္တို့ႏႇင့္မတူ ဘဲ တစ္မူထူးျခားေနပါသည္။
ေခတ္ ေဟာင္းအဆိုေတာ္ႀကီးေမရႇင္ပင္ သီဆိုခဲ့သည့္ မဲဇာၿမိဳင္သီခ်င္းတြင္ ”မဲဇာေတာင္ေျခစီးေထြေထြ၊ အံု့ဆိုင္း မႈိင္းေ၀ေ၀”ဟူေသာ ေျခဆင္းျဖင့္ အစပိ်ဳးထားၿပီး ”ေငြေသာင္ယံကမ္း ေျခလြမ္းဖြယ္ေတြ၊ တည့္မြန္းေန ျခည္ျဖာမႇ ေႏြးမယ့္ မဲဇာၿမိဳင္ေတာ ေျခ” စသည့္ သံၿပိဳင္ပိုဒ္မ်ားထည့္ သြင္းေရးဖြဲ႕ထားပံုမႇာ တစ္မ်ိဳးတစ္ ဘာသာထူးျခားေနေပသည္။ လက္၀ဲ သုႏၵရအမတ္ႀကီး၏ မဲဇာေတာင္ ေျခရတုကိုသူ႕ေခတ္သူ႕ခါအေလ်ာက္ နား၀င္ခ်ိဳစြဲမက္ဖြယ္သံစဥ္ထည့္သြင္း ေရးဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏လက္ရာ စႏၵကိႏၷရီသီခ်င္းကိုမူ မလႇေ႐ႊက သီ ဆိုဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ရႇည္ လ်ားလႇသည့္ သီခ်င္းစာသားမ်ား ျဖင့္ ခန္းနားထည္၀ါစြာ ေရးဖြဲ႕စပ္ ဆိုခဲ့သည့္ ဂႏၲ၀င္ေတးသီခ်င္းတစ္ ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။သဟာယဆရာတင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သည့္ ေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ပုဒ္ေရ ႏႇစ္ရာေက်ာ္ရႇိၿပီး ေခြးတံဆိပ္ ႏႇင့္ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားကုမၼဏီတို႕ အတြက္ ပုဒ္ေရငါးဆယ္၊ ေအ၀မ္း ႐ုပ္ရႇင္ကုမၼဏီအတြက္႐ုပ္ရႇင္သီခ်င္း ပုဒ္ေရသံုးဆယ္ခန္႕အပါအ၀င္ျဖစ္ ပါသည္။
လြမ္းမေျပတဲ့ ပန္းေခြ
၁၉ဇူလိုင္၁၉၄၇တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနႇင့္တကြ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးသြား ၾကေသာအခါဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚအလြန္ ေလးစားၾကည္ညိဳသူ သဟာယဆ ရာတင္က ”လြမ္းမေျပတဲ့ပန္းေခြ” သီခ်င္းကို ေက်ကြဲ၀မ္းနည္းဘြယ္ ေရးဖြဲ႕သီကံုးခဲ့ပါသည္။
ဘ၀နိဂံုး
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းတြင္ ဂီတပညာျဖင့္ တစ္ဖက္ တစ္လမ္းမႇပါ၀င္ခဲ့သူ ဂီတပညာရႇင္ ႀကီး သဟာယဆရာတင္သည္လြတ္ လပ္ေရးရၿပီးကာလ ၁၁မတ္၁၉၄၈ တြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္စဥ္ဇနီးေဒၚေသာင္းႏႇင့္သားေမာင္ခင္ညြန့္၊ေမာင္ထြန္းျမင့္၊သမီးမာပ်ိဳ၊မာခ်ိဳတို့က်န္ရစ္ ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္ သြားေသာ္လည္းသူ၏လက္ရာေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ျမန္မာ့ဂီတပရိသတ္မ်ားအၾကား ယေန့ထက္တိုင္ေရပန္းစားေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းကိုး
၁။ ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ့သမိုင္း အဘိ ဓာန္(ျမဟန္)
၂။ တင္သံုးတင္(ေမာင္ေကာင္းျမင့္) ျဖဴနီညိဳျပာမဂၢဇင္း၊ ၁၉၇၁ ဇြန္
၃။ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းေပါင္းခ်ဳပ္ (သန္းလႈိင္)
၄။ ေတးေရးပညာရႇင္ႀကီးမ်ား၏ ေခတ္ေဟာင္းေတးသီခ်င္းမ်ား(အတြဲ ၇) ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန
မ်ိဳးခ်စ္ေတးဂီတပညာရႇင္ႀကီး သဟာယဆရာတင္
ကြ်န္ေတာ္တို႕ Hiphop ဂီတကိုရူးသြပ္ၾကသူေတြအားလံုး Hiphop သမိုင္းတင္မဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ဂႏၱ၀င္ဂီတသမားေတြ အေၾကာင္းကိုလဲ ေလ့လာသင့္တယ္ ၊ ဗဟုသုတအေနနဲ႕ ဖတ္မွတ္ထားသင့္တယ္ထင္လို႕ WeeklyElven ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာမွာဖတ္လိုက္ရတာ ကိုၿပန္ေ၀မွ်ပါတယ္။
သဟာယ ဆရာတင္
ေခတ္ေဟာင္းေတးဂီတပညာရႇင္ ႀကီးမ်ားထဲတြင ္၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင၊္ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္၊သဟာယဆရာတင္ ဟူ၍ ထင္ရႇားသူသံုးဦးရႇိခဲ့ရာ သဟာယဆရာတင္က အငယ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ရန္ကုန္အေရႇ႕ပိုင္းေရ ေက်ာ္ရႇိ လူငယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထား ေသာ လူငယ္ျမႇင့္တင္ေရးသဟာယအသင္းတြင္ပါ၀င္သူျဖစ္သျဖင့္ သ ဟာယဆရာတင္ဟု အမည္ထင္ရႇား ခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕လက္ေအာက္ မႇ လြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္ရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာတြင္ သဟာယဆရာ တင္သည္လည္း ဂီတပညာျဖင့္တစ္တပ္တစ္အား ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။ ”ဗမာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕ဖို႕ဂ်ပန္ျပည္မႇာကြယ္၊တကယ္ပဲ အသက္နဲ႕လဲလို႕၊ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္” စသည့္ဇာတိေသြးဇာတိမာန္တက္ႀကြေစေသာ ဗမာ့ သားေကာင္းသီခ်င္းကို ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူ မႇာဂီတပညာရႇင္ႀကီးသဟာယဆရာ တင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ အတၴဳပၸတၲိ
သဟာယဆရာတင္ကို ၁၁ဇြန္ ၁၉၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ပြဲစား တန္းရပ္၌ ပြဲစားႀကီးဦးဖိုးလူႏႇင့္ေဒၚ ေဒၚအုန္းတို႕က ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကျပည္ၿမိဳ႕ဟုိက္စကူးေက်ာင္း တြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ၿပီး ခုနစ္တန္း အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ဆရာတင္ သည္ ငယ္စဥ္ကပင္ဂီတပညာကို ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။မိဘမ်ားက မႏႇစ္သက္သျဖင့္ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏႇင့္အတူ ရန္ကုန္သို႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ရာ သံုးႏႇစ္ ခန္႕ပင္ၾကာျမင့္ခဲ့သျဖင့္မိဘမ်ားစိတ္ ပူၾကရသည္။ရန္ကုန္ အဂၤလိပ္မက္ သဒစ္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆက္ လက္ေနျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရေက်ာ္ သဟာယအသင္း၌သာ အခ်ိန္ကုန္ ေနတတ္ေလသည္။တစ္ႀကိမ္တြင္ အားကစားပြဲ၌ သဟာယအသင္းအ ႏိုင္ရ၍ ယူနီဗာစီတီျမသန္းၾကည္ ၿငိမ့္ျဖင့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ရာေမာင္တင္ က သဟာယအသင္းအေၾကာင္းကို အေျခခံလ်က္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး ဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ေမာင္တင္ေက်ာင္းဆက္မေနေတာ့ဘဲ သီခ်င္း ေရးဆရာတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး
ဂ်ပန္ေခတ္ကာလအတြင္း ၂၇ ဇြန္ ၁၉၄၂ ခုႏႇစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗဟန္းရပ္ ေဘာင္ဒရီလမ္း၊ စက္မႈ လက္မႈေက်ာင္းေနရာ၌အာရႇလူငယ္ အစည္းအ႐ံုးကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ဂ်ပန္စစ္တပ္မႇ လူငယ္အခ်ိဳ႕ႏႇင့္ ျမန္မာ လူငယ္အခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းကာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ သာတူညီမ်ေကာင္းစားေရး ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး နာမည္အျပည့္အစံုမႇာ အေရႇ႕အာရႇတိုက္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္စစ္တပ္ပညာေရးႏႇင့္၀ါဒ ျဖန့္ခ်ိေရးဌာနမ t r e n g t h o f ဲစာအုပ္ကိုေပးအပ္ခဲ့ရာသခင္ဘေသာင္း က ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုၿပီး အာရႇလူငယ္သင္တန္း၌ပို႕ခ်ေပးပါသည္။ ထိုစဥ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ေရး၍ ၀ါဒျဖန္႕ ခ်ိရလ်င္ ပိုမိုထိေရာက္ႏိုင္မည္ဟု ေတြးဆမိခဲ့ၾကသည္။
အာရႇလူငယ္အမႇတ္(၁) အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုးမႇ အမႈေဆာင္မ်ား စုေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾက ၿပီး ေနာက္ကန္ေတာ္မိတ္ကြက္သစ္ ေန သဟာယဆရာတင္အား အာရႇ လူငယ္အစည္းအ႐ံုးသုိ႕ဖိတ္ေခၚကာ ဥကၠ႒ဦးဘဂ်မ္းႏႇင့္အမႈေဆာင္မ်ား က ရႇင္းလင္းေျပာၾကားၾကပါသည္။ ယင္းေနာက္ သဟာယဆရာတင္၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္စပ္ဆိုမႈျဖင့္ အာ ရႇလူငယ္အမႇတ္(၁)သီခ်င္းေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။
” ရာဇ၀င္တြင္ ထင္ရႇား ေအာင္ကြယ္၊ လူငယ္ေတြႀကိဳးစား ေမာင္မယ္” စသည္ျဖင့္ လူငယ္မ်ား က သံၿပိဳင္ သီဆိုၾကၿပီး ဂီတပညာရႇင္ မ်ားက ဘင္ဂ်ိဳ၊မယ္ဒလင္မ်ားျဖင့္ တီးခတ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ဘီအိုင္ေအမႇ ဘီဒီေအသို႕
ဒုတိယကမၻာစစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုိ့ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသ်တပ္ မ်ားဆုတ္ခြာသြားၿပီးရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာလြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(ဘီအိုင္ေအ)သည္ ဂ်ပန္ တပ္မ်ားနႇင့္အတူျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း သို႕၀င္ေရာက္လာခဲ့၏။ ျမန္မာတစ္ ႏိုင္ငံလံုးရႇိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအား ဘီအိုင္ေအကႀကီးမႈးဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ထူ ေထာင္ရန္ႀကိဳးပမ္းစဥ္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္က ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အုပ္စီးလိုက္ပါသည္။ ၂၇ဇူလိုင္ ၁၉၄၂ တြင္ ဘီအိုင္ေအအား ဘီဒီေအေခၚ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းလိုက္၏။
ၾသဂုတ္လ၈ရက္ေန႕တြင္ စစ္ေသနာပတိဗိုလ္မိုးႀကိဳး ေနရာ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခန့္အပ္ လိုက္ေသာအခါ ကာယဗလ ဦးရႇိန္ ဦးစီးၿပီး အာရႇလူငယ္အစည္းအ႐ံုး ၀င္မ်ားႏႇင့္ ပူးေပါင္းတိုင္ပင္လ်က္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌ ဂုဏ္ျပဳပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းပြဲ၌သီဆိုရန္ သီခ်င္းကိုလည္း သဟာယဆရာတင္ ကပင္ေရးစပ္ေပးခဲ့ရရာ ဗမာ့သူရဲ ေကာင္းသီခ်င္းေပၚထြက္လာခဲ့၏။
ဂုဏ္ျပဳပြဲတြင္ အာရႇလူငယ္အမႈ ေဆာင္ကို ဘခင္(ေနာင္႐ုပ္ရႇင္ႏႇင့္ ျပဇာတ္မင္းသားမ်ိဳးခ်စ္)က ဘီဒီ ေအယူနီေဖာင္း၀တ္ၿပီး စင္ေပၚတက္ ၍ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သည္။ စႏၵယား ျမေမာင္က စႏၵယားျဖင့္တီးခတ္ေပး ၏။ဤသီခ်င္းကိုပရိသတ္အလြန္ႏႇစ္ၿခိဳက္ၾကသျဖင့္ႏႇစ္ႀကိမ္တိုင္သီဆိုျပခဲ့ရသည္။
သဟာယဆရာတင္၏ သီခ်င္းမ်ား
သဟာယဆရာတင္သည္ ဓမၼေတး၊ ေမတၲာေတးမ်ားကိုလည္း ေရးဖြဲ႕ခဲ့ရာ အမ်ားစုကို အဆိုေတာ္ ေမရႇင္ကသီဆိုခဲ့ပါသည္။ တစ္ေခတ္ တစ္ခါက ျမန္မာ့အသံမႇ နံနက္ခ်ိန္ခါေတးသံသာအျဖစ္ထုတ္ လႊင့္ေလ့ရႇိသည့္ ”ေမတၲာဓာတ္နဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၊ ေဆာင္ႏႇင္းခဲ့ေအာင္ ျခင္းပထမပါ” စသည့္ ေတးစာသား မ်ားပါ၀င္ေသာ ေအာင္ျခင္းရႇစ္ပါး သီခ်င္းမႇာ သဟာယဆရာတင္၏ လက္ရာမ်ားထဲမႇ ထင္ရႇားသည့္ ဓမၼ ပူဇာေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာင္ေပၚကဘုရား၊ မယ္ႏႇင့္ ေမာင္ သစၥာထားကာေပါင္းရပါေစသား ဆုေတာင္းမည္၊ နန္းနိဗၺာန္စိတ္က ရည္လို့၊ တူစုံဓိဌာန္သည္” ေတးစာ သားမ်ားပါ ”ေ႐ႊေျပာင္ေျပာင္” သီခ်င္းမႇာလည္း သဟာယဆရာတင္ေရးဖြဲ႕ၿပီး ေမရႇင္သီဆိုခဲ့ေသာ ေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ ပါသည္။ ”ေဆာင္ေတာ္ကူးကာ ဆြတ္ခူးေတာ့မယ္ သခင္ရယ္၊ တစ္ ပြင့္ထဲ ပန္းကို၊ နမ္းႏိုင္ေပရဲ႕ ေ႐ႊရည္ လႊမ္းတဲ့ ျမပန္းခက္ကို၊ သူ့လက္ လႇမ္းကာခ်စ္ေရစင္ျဖန္းတယ္” စသည့္ ေတးစာသားမ်ားပါ သဟာယဆရာ တင္၏ ”ခ်စ္ေရစင္ ”သီခ်င္းမႇာအဆို ေတာ္ေမရႇင္၏ အသံႏႇင့္လိုက္ဖက္ လႇၿပီး ယေန႕တိုင္ထင္ေပၚေက်ာ္ ၾကားဆဲေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ သဟာယဆရာတင္သည္ေတး စာသားအႏုအ႐ြကေလးမ်ားကို ေရး ဖြဲ႕သီကံုးရာ၌ ၀ိုင္အမ္ဘီဆရာတင္၊ နန္းေတာ္ေရႇ႕ဆရာတင္တို့ႏႇင့္မတူ ဘဲ တစ္မူထူးျခားေနပါသည္။
ေခတ္ ေဟာင္းအဆိုေတာ္ႀကီးေမရႇင္ပင္ သီဆိုခဲ့သည့္ မဲဇာၿမိဳင္သီခ်င္းတြင္ ”မဲဇာေတာင္ေျခစီးေထြေထြ၊ အံု့ဆိုင္း မႈိင္းေ၀ေ၀”ဟူေသာ ေျခဆင္းျဖင့္ အစပိ်ဳးထားၿပီး ”ေငြေသာင္ယံကမ္း ေျခလြမ္းဖြယ္ေတြ၊ တည့္မြန္းေန ျခည္ျဖာမႇ ေႏြးမယ့္ မဲဇာၿမိဳင္ေတာ ေျခ” စသည့္ သံၿပိဳင္ပိုဒ္မ်ားထည့္ သြင္းေရးဖြဲ႕ထားပံုမႇာ တစ္မ်ိဳးတစ္ ဘာသာထူးျခားေနေပသည္။ လက္၀ဲ သုႏၵရအမတ္ႀကီး၏ မဲဇာေတာင္ ေျခရတုကိုသူ႕ေခတ္သူ႕ခါအေလ်ာက္ နား၀င္ခ်ိဳစြဲမက္ဖြယ္သံစဥ္ထည့္သြင္း ေရးဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္၏လက္ရာ စႏၵကိႏၷရီသီခ်င္းကိုမူ မလႇေ႐ႊက သီ ဆိုဓာတ္ျပားသြင္းခဲ့ပါသည္။ရႇည္ လ်ားလႇသည့္ သီခ်င္းစာသားမ်ား ျဖင့္ ခန္းနားထည္၀ါစြာ ေရးဖြဲ႕စပ္ ဆိုခဲ့သည့္ ဂႏၲ၀င္ေတးသီခ်င္းတစ္ ပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။သဟာယဆရာတင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သည့္ေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ပုဒ္ေရ ႏႇစ္ရာေက်ာ္ရႇိၿပီး ေခြးတံဆိပ္ ႏႇင့္ကိုလံဘီယာဓာတ္ျပားကုမၼဏီတို႕ အတြက္ ပုဒ္ေရငါးဆယ္၊ ေအ၀မ္း ႐ုပ္ရႇင္ကုမၼဏီ အတြက္႐ုပ္ရႇင္သီခ်င္း ပုဒ္ေရသံုးဆယ္ခန္႕အပါအ၀င္ျဖစ္ ပါသည္။
လြမ္းမေျပတဲ့ ပန္းေခြ
၁၉ဇူလိုင္၁၉၄၇တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနႇင့္တကြ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆံုးသြား ၾကေသာအခါဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚအလြန္ ေလးစားၾကည္ညိဳသူ သဟာယဆ ရာတင္က ”လြမ္းမေျပတဲ့ပန္းေခြ” သီခ်င္းကို ေက်ကြဲ၀မ္းနည္းဘြယ္ ေရးဖြဲ႕သီကံုးခဲ့ပါသည္။
ဘ၀နိဂံုး
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းတြင္ ဂီတပညာျဖင့္ တစ္ဖက္ တစ္လမ္းမႇပါ၀င္ခဲ့သူ ဂီတပညာရႇင္ ႀကီး သဟာယဆရာတင္သည္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာလ ၁၁မတ္၁၉၄၈ တြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။ သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္စဥ္ဇနီးေဒၚေသာင္းႏႇင့္သားေမာင္ခင္ညြန့္၊ေမာင္ထြန္းျမင့္၊သမီးမာပ်ိဳ၊မာခ်ိဳတို့က်န္ရစ္ ပါသည္။
သဟာယဆရာတင္ကြယ္လြန္ သြားေသာ္လည္းသူ၏လက္ရာေတးသီခ်င္းမ်ားမႇာ ျမန္မာ့ဂီတပရိသတ္မ်ားအၾကား ယေန့ထက္တိုင္ေရပန္း စားေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းကိုး
၁။ ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ့သမိုင္း အဘိ ဓာန္(ျမဟန္)
၂။ တင္သံုးတင္(ေမာင္ေကာင္းျမင့္) ျဖဴနီညိဳျပာမဂၢဇင္း၊ ၁၉၇၁ ဇြန္
၃။ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းေပါင္းခ်ဳပ္ (သန္းလႈိင္)
၄။ ေတးေရးပညာရႇင္ႀကီးမ်ား၏ ေခတ္ေဟာင္းေတးသီခ်င္းမ်ား(အတြဲ ၇) ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန
http://obobeatz.wordpress.com/2009/07/24/lengend-sayartin/ မွ
0 comments:
Post a Comment