ARV ေဆး တိုက္ေကြ်းေရး ငါးႏွစ္ စီမံကိန္း

ထြန္းထြန္း | ေသာၾကာေန႔၊ ဇြန္လ ၀၃ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၁၃ မိနစ္
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားကို ARV ေဆး စဥ္ဆက္မျပတ္ တိုက္ေကၽြးႏိုင္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ၅ ႏွစ္တာ စီမံကိန္းကို အစိုးရသစ္၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖဲြ႔မ်ား တက္ေရာက္သည့္ ေနျပည္ေတာ္ အစည္းအေဝး တရပ္က ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ခ်မွတ္လုိက္သည္။

စီမံကိန္း တခုလံုးအတြက္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၉ သန္း ကုန္က်မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ၂ဝ၁၅ တြင္မူ ၈၅ သန္းအထိပင္ ကုန္က်လိမ့္မည္ဟု ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားသည္။

“စီမံကိန္းက ၅ ႏွစ္စာပါ။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ UN နဲ႔ ေပါင္းလုပ္တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္က ျမန္မာအစိုးရရယ္၊ UN ရယ္၊ INGO ေတြ၊ Donor ေတြ၊ Community ေတြ အကုန္လံုး ေပါင္းၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ဒါက တိုင္းျပည္တခုမွာ HIV/AIDS အတြက္ကို လုပ္မယ္ဆုိလို႔ရွိရင္ ဒါက စီမံကိန္းတခုရွိမွ ျဖစ္မယ္ေလ” ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရန္ကုန္ ကုလသမဂၢ႐ံုး အႀကီးတန္း အရာရွိတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ARV ေဆး စဥ္ဆက္မျပတ္ တိုက္ေကၽြးေရး သာမက လိင္ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ေဆးထိုးအပ္မွ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ
ေလ်ာ့က်ေရးႏွင့္ ေဝဒနာသည္မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ဳိးမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေရးပါ တၿပိဳင္တည္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

“သန္း ၅၀ ေလာက္ကေတာ့ ရရွိထားၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ပိုၿပီးေတာ့ လိုလာမယ္ ထင္တယ္။ ပထမႏွစ္မွာက ၄၉ သန္းေလာက္ လိုမယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔က တဆင့္ခ်င္း ျမႇင့္တင္သြားမွာဆိုေတာ့ ပထမႏွစ္ကေတာ့ ဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး လိုမယ္ မထင္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြကေတာ့ အလႉရွင္ ရွာယူရမွာေပါ့” ဟု ကုလအႀကီးတန္းအရာရွိက ေျပာသည္။ လုပ္ငန္းမ်ားကို အစည္းအေဝး ၿပီးကတည္းက စတင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

အစိုးရက ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ က်န္းမာေရး က႑အတြက္ အစိုးရ အသံုးစရိတ္၏ ၀.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေပးထားေသာ္လည္း HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးကိုမူ မည္၍မည္မွ် သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ ၂၃၆၀၀၀ ခန္႔ရွိကာ ARV ေဆး လိုအပ္ေနသူ ၇ ေသာင္း ၆ ေထာင္ ခန္႔ရွိၿပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ထုိသူမ်ားထဲမွ ၃ ေသာင္းခန္႔ကိုသာ ေဆးဝါးကူညီႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ကုလ ကိန္းဂဏန္းမ်ားက ဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ကူးစက္မႈႏႈန္းကို ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္ ထိန္းထားႏုိင္ၿပီး၊ အဓိကအားျဖင့္ ARV လႉဒါန္းမႈ မ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ေဆးရရွိမႈမွာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ၁၂ ဦး၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္မူ ၂ ေသာင္းခဲြေက်ာ္ႏွင့္ ၂၀၁၀ တြင္ ၃ ေသာင္းခန္႔အထိ
ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ စာရင္းမ်ားအရ HIV/AIDS ကူညီေပးေနသည့္ AZG အဖြဲ႔က လူ ၆ ေထာင္ေက်ာ္အထိ ကူညီခဲ့ကာ၊ အစိုးရ၏ National Aids ကမူ ၁၄၀၀ ခန္႔ ကူညီခဲ့သည္။

ARV ေဆးကို NGO မ်ားအေနျဖင့္ ေငြေၾကး မတတ္ႏုိင္သျဖင့္ အျပည့္အဝ ကူညီရန္ ခက္ခဲေနၿပီး ျပင္ပေစ်းႏႈန္းအရ တဦးလွ်င္ တလစာအတြက္ က်ပ္ ၂ ေသာင္းခဲြမွ ၃ ေသာင္းအထိ ရွိသည္။

“တသက္လံုးေသာက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တသက္လံုးအတြက္ အာမခံခ်က္ျဖစ္ေအာင္ တေယာက္ေယာက္ကေန တာဝန္ယူၿပီး ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အဲဒီ Perfection (အလံုးစံု) ေတြကလည္း ရွိတယ္။ ကိုယ့္ကို ဘယ္သူက
ေဆးေပးမလဲ၊ ေပးတဲ့သူက တသက္လံုး တာဝန္ယူၿပီး ေဆးေပးရမယ္ေပါ့။ ဒီေဆးကလည္း မေသမခ်င္း ေသာက္ရမွာပဲေလ” ဟု HIV ကူညီေရး အဖဲြ႔တခုတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္
ေဒၚေဆြဇင္ထိုက္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ၾကာသပေတးေန႔ အစည္းအေဝးတြင္ က်န္းမာေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ လူမႈဖူလံုေရး၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အရာရွိမ်ားႏွင့္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ အဖဲြ႔မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားကို ကူညီေနသည့္ အလႉရွင္မ်ား စသျဖင့္ လူဦးေရ ၁၂၀ ေက်ာ္က အမ်ဳိးသား မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ အစည္းအေဝး အမည္ျဖင့္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ ၂ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

၎တို႔က အစိုးရ၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ၊ အားေကာင္းသည့္ က်န္းမာေရး ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ ျဖစ္ထြန္းေရးႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ ရရွိေရးတို႔ လုပ္ကိုင္သြားရန္ပါ ခ်မွတ္ခဲ့ေသးသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈမွာ လိင္အလုပ္သမမ်ားတြင္ ၁၁.၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေဆးထိုးအပ္မွ ကူးစက္ျခင္း ၃၄.၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ လိင္တူဆက္ဆံမႈမွ ၂၂.၃ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မွ ကူးစက္မႈ ဝ.၉၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ စစ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ေဆးထိုးအပ္မွ ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားမႈမွာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၌ အမ်ားဆံုးဟုလည္း သိရသည္။


၂ဝ၁၅ တြင္မူ ၈၅ သန္းအထိပင္ ကုန္က်လိမ့္မည္ဟု ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားသည္။

“စီမံကိန္းက ၅ ႏွစ္စာပါ။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ UN နဲ႔ ေပါင္းလုပ္တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္က ျမန္မာအစိုးရရယ္၊ UN ရယ္၊ INGO ေတြ၊ Donor ေတြ၊ Community ေတြ အကုန္လံုး ေပါင္းၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ဒါက တိုင္းျပည္တခုမွာ HIV/AIDS အတြက္ကို လုပ္မယ္ဆုိလို႔ရွိရင္ ဒါက စီမံကိန္းတခုရွိမွ ျဖစ္မယ္ေလ” ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရန္ကုန္ ကုလသမဂၢ႐ံုး အႀကီးတန္း အရာရွိတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ARV ေဆး စဥ္ဆက္မျပတ္ တိုက္ေကၽြးေရး သာမက လိင္ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ေဆးထိုးအပ္မွ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ
ေလ်ာ့က်ေရးႏွင့္ ေဝဒနာသည္မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ဳိးမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေရးပါ တၿပိဳင္တည္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

“သန္း ၅၀ ေလာက္ကေတာ့ ရရွိထားၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ပိုၿပီးေတာ့ လိုလာမယ္ ထင္တယ္။ ပထမႏွစ္မွာက ၄၉ သန္းေလာက္ လိုမယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔က တဆင့္ခ်င္း ျမႇင့္တင္သြားမွာဆိုေတာ့ ပထမႏွစ္ကေတာ့ ဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး လိုမယ္ မထင္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြကေတာ့ အလႉရွင္ ရွာယူရမွာေပါ့” ဟု ကုလအႀကီးတန္းအရာရွိက ေျပာသည္။ လုပ္ငန္းမ်ားကို အစည္းအေဝး ၿပီးကတည္းက စတင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

အစိုးရက ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ က်န္းမာေရး က႑အတြက္ အစိုးရ အသံုးစရိတ္၏ ၀.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေပးထားေသာ္လည္း HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးကိုမူ မည္၍မည္မွ် သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ ၂၃၆၀၀၀ ခန္႔ရွိကာ ARV ေဆး လိုအပ္ေနသူ ၇ ေသာင္း ၆ ေထာင္ ခန္႔ရွိၿပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ထုိသူမ်ားထဲမွ ၃ ေသာင္းခန္႔ကိုသာ ေဆးဝါးကူညီႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ကုလ ကိန္းဂဏန္းမ်ားက ဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ကူးစက္မႈႏႈန္းကို ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္ ထိန္းထားႏုိင္ၿပီး၊ အဓိကအားျဖင့္ ARV လႉဒါန္းမႈ မ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ေဆးရရွိမႈမွာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ၁၂ ဦး၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္မူ ၂ ေသာင္းခဲြေက်ာ္ႏွင့္ ၂၀၁၀ တြင္ ၃ ေသာင္းခန္႔အထိ
ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ စာရင္းမ်ားအရ HIV/AIDS ကူညီေပးေနသည့္ AZG အဖြဲ႔က လူ ၆ ေထာင္ေက်ာ္အထိ ကူညီခဲ့ကာ၊ အစိုးရ၏ National Aids ကမူ ၁၄၀၀ ခန္႔ ကူညီခဲ့သည္။

ARV ေဆးကို NGO မ်ားအေနျဖင့္ ေငြေၾကး မတတ္ႏုိင္သျဖင့္ အျပည့္အဝ ကူညီရန္ ခက္ခဲေနၿပီး ျပင္ပေစ်းႏႈန္းအရ တဦးလွ်င္ တလစာအတြက္ က်ပ္ ၂ ေသာင္းခဲြမွ ၃ ေသာင္းအထိ ရွိသည္။

“တသက္လံုးေသာက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တသက္လံုးအတြက္ အာမခံခ်က္ျဖစ္ေအာင္ တေယာက္ေယာက္ကေန တာဝန္ယူၿပီး ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အဲဒီ Perfection (အလံုးစံု) ေတြကလည္း ရွိတယ္။ ကိုယ့္ကို ဘယ္သူက
ေဆးေပးမလဲ၊ ေပးတဲ့သူက တသက္လံုး တာဝန္ယူၿပီး ေဆးေပးရမယ္ေပါ့။ ဒီေဆးကလည္း မေသမခ်င္း ေသာက္ရမွာပဲေလ” ဟု HIV ကူညီေရး အဖဲြ႔တခုတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္
ေဒၚေဆြဇင္ထိုက္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ၾကာသပေတးေန႔ အစည္းအေဝးတြင္ က်န္းမာေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ လူမႈဖူလံုေရး၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အရာရွိမ်ားႏွင့္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ အဖဲြ႔မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားကို ကူညီေနသည့္ အလႉရွင္မ်ား စသျဖင့္ လူဦးေရ ၁၂၀ ေက်ာ္က အမ်ဳိးသား မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ အစည္းအေဝး အမည္ျဖင့္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ ၂ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

၎တို႔က အစိုးရ၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ၊ အားေကာင္းသည့္ က်န္းမာေရး ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ ျဖစ္ထြန္းေရးႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ ရရွိေရးတို႔ လုပ္ကိုင္သြားရန္ပါ ခ်မွတ္ခဲ့ေသးသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈမွာ လိင္အလုပ္သမမ်ားတြင္ ၁၁.၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေဆးထိုးအပ္မွ ကူးစက္ျခင္း ၃၄.၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ လိင္တူဆက္ဆံမႈမွ ၂၂.၃ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မွ ကူးစက္မႈ ဝ.၉၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ စစ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ေဆးထိုးအပ္မွ ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားမႈမွာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၌ အမ်ားဆံုးဟုလည္း သိရသည္။


Rest of your post