2008 Vital Voices Global Leadership Awards အား ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးထု၏ ကိုယ္စား ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ၂ ဦးကုိ လူ႔အခြင့္အေရးဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရျခင္း။
07 April 2008
ခင္ဥမၼာ နန္းခ်မ္ေတာင္း
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢက ႀကီးမႉးက်င္းပခဲ့တဲ့ ေဘဂ်င္း ႏုိင္ငံ တကာ အမ်ဳိးသမီး မ်ား စတုတၳေျမာက္ ညီလာခံ ကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ Vital Voices ဆုိတဲ့ အစြမ္းထက္တဲ့အသံမ်ား အဖြဲ႕အစည္းဟာ ကမၻာတ၀ွန္းက လူ႔အ ခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအခြင့္ အလမ္းေတြ တုိးတက္ေစဖုိ႔ အတြက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးမွာ စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကိဳးပမ္း ေနၾကတဲ့ အမ်ဳိး သမီး မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ျပီးႏွစ္စဥ္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။
2008 Vital Voices Global Leadership Awards ဆုရွင္ေတြ အနက္ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးထုမ်ားမွ ဆုရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သူကေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရးမွာ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ႀကီးမားလွတဲ့ အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာ ဘုရွ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ (Laura Bush) နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ အေရြးခံဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ နယူး ေယာက္ခ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဟီလာရီကလင္တန္(Hillary Rodham Clinton) တုိ႔ဟာ Vital Voices လို႔ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးကေပးတဲ့ ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္သူလူထုရဲ႕ အဖိႏွိပ္ခံရမႈအေၾကာင္း ကမၻာကသိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားရာမွာ သႏၷိ႒ာန္ ခုိင္မာမႈနဲ႔ ဒီမုိကေရစီကိုကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရာမွာ သတၱိရွိရွိ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ အေရးႀကီးလွတဲ့ အသံေတြ ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ၾကလို႔ Vital Voices အဖြဲ႕ႀကီး အေန နဲ႔ ခ်မ္ေတာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဆုခ်ီးျမႇင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြအနက္ အထင္ကရ အက်ဆုံး ကေတာ့ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္ျပီး တျခား ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ လည္း ပါ၀င္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳ တာျဖစ္ေၾကာင္း တယ္လုိ႔ ေလာ္ရာဘုရွ္ က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကို ခံယူတဲ့ တျခား အမ်ဳိးသမီးေတြ လည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ ေရးမွာ ပါ၀င္ခဲ့လို႔ အက်ဥ္းက် ခံေနရတဲ့ အဓမၼ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈပေပ်ာက္ေရး လႈပ္ရွားသူ မစုစုေႏြး၊ ျမန္မာ စစ္ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ဖမ္းဆီးခံရမွာစုိးလုိ႔ လသားအရြယ္ သမီးငယ္နဲ႔ မလႊဲမေရွာင္သာ ခြဲခြာေနရတဲ့ မနီလာသိန္း၊ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ခဲ့ၾကလို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနရတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေပ်ာက္ဆုံး ေနဆဲရွိတဲ့ သတၱိရွိလွတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္တုိ႔နဲ႔ အတူ က်မတုိ႔အားလုံး ကိုယ္စားျပဳရပ္တည္ပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီႏွစ္ဆုရွင္ေတြထဲ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူ အမ်ဳိးသမီးေတြ ရဲ့အထဲမွာ အဓိက သူ ႏွစ္ဦးကေတာ့ ရွမ္းတုိင္းရင္းသူ နန္းခ်မ္ေတာင္းနဲ႔ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ အေျခစိုက္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိး တုိးတက္ေရးအင္အားစု (NDD) ဥကၠ႒အျပင္ ျမန္မာ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသမဂၢ (BWU) ရဲ႕ ဒုတိယ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ရွစ္ေလးလုံးေက်ာင္းသူေဟာင္း မခင္ဥမၼာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မခင္ဥမၼာကေတာ့ ဒီ ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို မတက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
ရွမ္းတုိင္းရင္းသူေလး နန္းခ်မ္ေတာင္းအေနနဲ႔ SWAN ေခၚ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖြဲ႕ကို ပူးတြဲ မတည္ခဲ့သူျဖစ္ တဲ့ အျပင္ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၁ ခု License to Rape ဆုိတဲ့ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အဓမၼ ျပဳက်င့္မႈအေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ အစီရင္ခံစာ ကုိလည္း ပူးတြဲျပဳစုခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ Reebok လူ႔အ ခြင့္အေရး ဆုရွင္ နဲ႔ မာရီကလဲနက္ တုိင္းမဂၢဇင္းရဲ႕ ဂုဏ္ျပဳမႈကိုလည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ရွမ္းတုိင္းရင္းသူေလး နန္းခ်မ္ေတာင္းကေတာ့ Vital Voices ရဲ႕ဆုနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“က်မတုိ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ဒီဆုဟာ သိပ္ကိုအေရးပါလွပါတယ္။ ေၾကညာခ်က္တုိင္း၊ လုပ္ရပ္တုိင္း၊ ဆုတုိင္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး အနာဂတ္အတြက္ က်မတုိ႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ကမၻာႀကီးက ေသြးစည္းခုိင္မာမႈ ရွိေနတယ္ဆုိတာကို ျပသရာေရာက္ေနပါတယ္။”
တျခားဆုရွင္ေတြကေတာ့ ပါကစၥတန္မွာ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၁ ခုက မြတ္ဆလင္အစြန္း ေရာက္ေတြ ျပန္ေပး ဆြဲသြားခဲ့ၿပီး သတ္ပစ္ျခင္း ခံခဲ့ရတဲ့ Wall Street ဂ်ာနယ္ သတင္းေထာက္ ဒန္နီရယ္ပါးလ္ (Daniel Pearl) ရဲ႕ဇနီး မာရီရန္ပါးလ္ (Mariane Pearl)၊ အာရပ္ ေစာ္ဘြားမ်ားႏုိင္ငံ (ယူေအအီး) မွ ရွိက္ခါ လုဘ္နာ အယ္လ္- ကာဆီမီ (Sheikha Lubna al-Qasimi)၊ အာဂ်င္တီးနားႏုိင္ငံ မွ ေလာ္ရာ အလြန္ဆုိ (Laura Alonso) နဲ႔ ကင္ညာႏုိင္ငံက ကာကင္ယာ အန္န္တုိင္ယာ (Kakenya Ntaiya) တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကိုးကားခ်က္ http://www.vitalvoices.org/desktopdefault.aspx?page_id=419
http://www.voanews.com/burmese/2008-04-08-vital-voices-award.cfm
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢက ႀကီးမႉးက်င္းပခဲ့တဲ့ ေဘဂ်င္း ႏုိင္ငံ တကာ အမ်ဳိးသမီး မ်ား စတုတၳေျမာက္ ညီလာခံ ကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ Vital Voices ဆုိတဲ့ အစြမ္းထက္တဲ့အသံမ်ား အဖြဲ႕အစည္းဟာ ကမၻာတ၀ွန္းက လူ႔အ ခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအခြင့္ အလမ္းေတြ တုိးတက္ေစဖုိ႔ အတြက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးမွာ စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကိဳးပမ္း ေနၾကတဲ့ အမ်ဳိး သမီး မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ျပီးႏွစ္စဥ္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။
2008 Vital Voices Global Leadership Awards ဆုရွင္ေတြ အနက္ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးထုမ်ားမွ ဆုရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သူကေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရးမွာ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ႀကီးမားလွတဲ့ အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာ ဘုရွ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ (Laura Bush) နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ အေရြးခံဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ နယူး ေယာက္ခ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဟီလာရီကလင္တန္(Hillary Rodham Clinton) တုိ႔ဟာ Vital Voices လို႔ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးကေပးတဲ့ ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္သူလူထုရဲ႕ အဖိႏွိပ္ခံရမႈအေၾကာင္း ကမၻာကသိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားရာမွာ သႏၷိ႒ာန္ ခုိင္မာမႈနဲ႔ ဒီမုိကေရစီကိုကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရာမွာ သတၱိရွိရွိ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ အေရးႀကီးလွတဲ့ အသံေတြ ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ၾကလို႔ Vital Voices အဖြဲ႕ႀကီး အေန နဲ႔ ခ်မ္ေတာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဆုခ်ီးျမႇင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြအနက္ အထင္ကရ အက်ဆုံး ကေတာ့ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္ျပီး တျခား ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ လည္း ပါ၀င္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳ တာျဖစ္ေၾကာင္း တယ္လုိ႔ ေလာ္ရာဘုရွ္ က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကို ခံယူတဲ့ တျခား အမ်ဳိးသမီးေတြ လည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ ေရးမွာ ပါ၀င္ခဲ့လို႔ အက်ဥ္းက် ခံေနရတဲ့ အဓမၼ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈပေပ်ာက္ေရး လႈပ္ရွားသူ မစုစုေႏြး၊ ျမန္မာ စစ္ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ဖမ္းဆီးခံရမွာစုိးလုိ႔ လသားအရြယ္ သမီးငယ္နဲ႔ မလႊဲမေရွာင္သာ ခြဲခြာေနရတဲ့ မနီလာသိန္း၊ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ခဲ့ၾကလို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနရတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေပ်ာက္ဆုံး ေနဆဲရွိတဲ့ သတၱိရွိလွတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္တုိ႔နဲ႔ အတူ က်မတုိ႔အားလုံး ကိုယ္စားျပဳရပ္တည္ပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီႏွစ္ဆုရွင္ေတြထဲ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူ အမ်ဳိးသမီးေတြ ရဲ့အထဲမွာ အဓိက သူ ႏွစ္ဦးကေတာ့ ရွမ္းတုိင္းရင္းသူ နန္းခ်မ္ေတာင္းနဲ႔ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ အေျခစိုက္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိး တုိးတက္ေရးအင္အားစု (NDD) ဥကၠ႒အျပင္ ျမန္မာ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသမဂၢ (BWU) ရဲ႕ ဒုတိယ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ရွစ္ေလးလုံးေက်ာင္းသူေဟာင္း မခင္ဥမၼာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မခင္ဥမၼာကေတာ့ ဒီ ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားကို မတက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
ရွမ္းတုိင္းရင္းသူေလး နန္းခ်မ္ေတာင္းအေနနဲ႔ SWAN ေခၚ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖြဲ႕ကို ပူးတြဲ မတည္ခဲ့သူျဖစ္ တဲ့ အျပင္ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၁ ခု License to Rape ဆုိတဲ့ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အဓမၼ ျပဳက်င့္မႈအေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ အစီရင္ခံစာ ကုိလည္း ပူးတြဲျပဳစုခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ Reebok လူ႔အ ခြင့္အေရး ဆုရွင္ နဲ႔ မာရီကလဲနက္ တုိင္းမဂၢဇင္းရဲ႕ ဂုဏ္ျပဳမႈကိုလည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ရွမ္းတုိင္းရင္းသူေလး နန္းခ်မ္ေတာင္းကေတာ့ Vital Voices ရဲ႕ဆုနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“က်မတုိ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ဒီဆုဟာ သိပ္ကိုအေရးပါလွပါတယ္။ ေၾကညာခ်က္တုိင္း၊ လုပ္ရပ္တုိင္း၊ ဆုတုိင္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး အနာဂတ္အတြက္ က်မတုိ႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ကမၻာႀကီးက ေသြးစည္းခုိင္မာမႈ ရွိေနတယ္ဆုိတာကို ျပသရာေရာက္ေနပါတယ္။”
တျခားဆုရွင္ေတြကေတာ့ ပါကစၥတန္မွာ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၁ ခုက မြတ္ဆလင္အစြန္း ေရာက္ေတြ ျပန္ေပး ဆြဲသြားခဲ့ၿပီး သတ္ပစ္ျခင္း ခံခဲ့ရတဲ့ Wall Street ဂ်ာနယ္ သတင္းေထာက္ ဒန္နီရယ္ပါးလ္ (Daniel Pearl) ရဲ႕ဇနီး မာရီရန္ပါးလ္ (Mariane Pearl)၊ အာရပ္ ေစာ္ဘြားမ်ားႏုိင္ငံ (ယူေအအီး) မွ ရွိက္ခါ လုဘ္နာ အယ္လ္- ကာဆီမီ (Sheikha Lubna al-Qasimi)၊ အာဂ်င္တီးနားႏုိင္ငံ မွ ေလာ္ရာ အလြန္ဆုိ (Laura Alonso) နဲ႔ ကင္ညာႏုိင္ငံက ကာကင္ယာ အန္န္တုိင္ယာ (Kakenya Ntaiya) တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကိုးကားခ်က္ http://www.vitalvoices.org/desktopdefault.aspx?page_id=419
http://www.voanews.com/burmese/2008-04-08-vital-voices-award.cfm
0 comments:
Post a Comment