ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလုံး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတာင္းဆုိ

By ဦးသားၫြန္႔ဦး အဂၤါ, 14 ဒီဇင္ဘာ 2010

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အမ်ားစုဟာ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း အေျခအေနေတြေၾကာင့္ က်န္းမာ ေရး ဆိုး၀ါးမႈေတြ ႀကံဳေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုးကို ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႕ အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ထပ္မံေတာင္းဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ လက္ရိွ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္ေန႕တုန္းက ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ အရွင္ေနမိႏၵ ပ်ံလြန္ေတာ္မူ သြားတာနဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အေျခအေနကို စိုးရိမ္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနား က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ က်န္းမာေရး ဆိုး၀ါးေနတယ္ ဆိုတဲ့ အျခားသတင္းေတြလည္း သူရရိွထားတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။

ဒီ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြဟာ ရာဇ၀တ္ အက်ဥ္းသားေတြ မဟုတ္ဘဲ မိမိတို႔ႏုိင္ငံ၊ မိမိတို႔ျပည္သူ အက်ဳိးအတြက္ အစိုးရကို အတိုက္ အခံလုပ္ၿပီး အက်ဥ္းက်ခံရတာေၾကာင့္ ဒီလူေတြ အျမန္ဆံုး ျပန္လြတ္လာဖို႕ လိုတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက မၾကာခင္ကပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ဒီႏွစ္ဆန္း ေဖေဖာ္၀ါရီ လတုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံက အက်ဥ္းေထာင္ ၃ ခုကို က်ေနာ္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဟာ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းပိုင္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြ၊ သီလရွင္ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးျဖစ္ဖို႔ ေျပာဆိုၾကသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

“သူတို႕ဟာ ရာဇ၀တ္ အက်ဥ္းသားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ဟာ သူတို႕ျပည္သူေတြအတြက္ ကိုယ္စားျပဳ ေဆာင္ရြက္သူေတြ၊ စစ္အစိုး ရနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ မိမိတို႕အျမင္ကို ထုတ္ေဖာ္သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလူေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ က်ေနာ္ အၿမဲပဲ ေတာင္းဆို ေနရတာပါ။” လို႔ မစၥတာ ကင္တားနား ေျပာသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အခ်ဳိ႕ကို လႊတ္ေပးေကာင္း လႊတ္ေပးမယ္လို႔ ဆိုခဲ့ေပမဲ့ အခုအ ခ်ိန္ထိ ျဖစ္မလာခဲ့ဘူးလို႔လည္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မိမိတို႕ မိသားစုေတြနဲ႕ ေ၀းလံတဲ့ နယ္ေထာင္ေတြမွာ ေျပာင္းေရႊြ႕ခံထားရၿပီး တခ်ဳိ႕ဆို သြားေရးလာေရးခက္တဲ့ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားေတြမွာမို႔ တႏွစ္လံုးကိုမွ မိသားစုက ႏွစ္ေခါက္ သံုးေခါက္ေလာက္သာ ေတြ႕ႏုိင္ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ လူမႈ အေထာက္အကူျပဳအဖဲြ႕ တာ၀န္ရိွသူ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေစာႏိုင္းႏိုင္းက နယ္ေထာင္ေတြမွာ ေျပာင္းပို႕ခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အေျခအေန ေတြဟာ စိုးရိမ္စရာရိွတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။

“အေထြေထြ အေနနဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စုိးရိမ္စရာ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ႏွစ္ေပါင္း ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ ရွိေနၿပီ။ အဲဒီမွာ ေဆးကုသမႈနဲ႔ အစာ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြ ရွိတာေတာ့ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေ၀းတဲ့ေနရာဆုိေတာ့ မိသားစုလည္း ၂ လ၊ ၃ လတခါမွ သြားေတာ့ အခက္အခဲရွိတယ္ဗ်။”

အခု ဒီလဆန္းပိုင္းက ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွာ အရွင္ ေနမိႏၵ ျပန္လြန္ေတာ္ မူသြားပါတယ္။ သူက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ နယ္ေထာင္ေတြမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိလဲ။

“နယ္ေထာင္ေတြမွာဆုိရင္ နယ္ေထာင္က ေထာင္ႀကီးေတြလည္း ရွိတာေပါ့။ ဥပမာဆုိရင္ သာယာ၀တီတို႔လို၊ မႏၲေလးတို႔လို ေထာင္ႀကီးေတြေပါ့။ ေထာင္ေလးေတြက်ေတာ့၊ ဥပမာ ခ႐ုိင္အဆင့္ေလာက္ရွိတဲ့ဟာ၊ ဂ အဆင့္ေလာက္ ရွိမွာေပါ့။ အဲဒီက်ေတာ့ က်န္းမာေရး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ လုိအပ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။

“ခုန ေမာ္လၿမိဳင္ကိစၥ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ေမာ္လၿမိဳင္ ဆုိတာကေတာ့ ၿမိဳ႕ႀကီးပဲဗ်ာ။ ေဆး႐ုံႀကီးလည္း ရွိတယ္ဗ်ာ။ ေဆး႐ုံႀကီးလည္း ရွိေပမဲ့ ကုသမႈ မျပဳေပးဘူးလို႔ က်ေနာ္ ေယဘုယ် ၾကားရတယ္။ ကြယ္လြန္တဲ့ ၈ ရက္ေန႔၊ သၿဂဳႋဟ္တဲ့ ၉ ရက္ေန႔၊ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာ ေသာၾကာေန႔ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ သတင္းေရာက္လာတယ္။ ျပန္လြန္ေတာ္ မူသြားၿပီတဲ့၊ ဆရာေတာ္က။ ကာယကံရွင္ အသိေတြ ေျပာတာေတာ့ သူတို႔ ကုသမႈ ခံယူဖုိ႔ကို ေျပာေပမဲ့ ဒီဥစၥာကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈတဲ့ သေဘာေတြ ၾကားတယ္ဗ်။”

အရင္တုန္းကေတာ့ ICRC ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအသင္း ရွိတဲ့အခါၾကေတာ့၊ သူတို႔လည္း ေထာင္ထဲသြားခြင့္ရေတာ့ တစုံတရာ အကူအညီ ေပးႏုိင္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အခု ICRC အေျခအေနေရာ သြားေရာက္ႏုိင္တဲ့ အလားအလာရွိလား။ သူတုိ႔ကေရာ ဘယ္ေလာက္အထိ ကူညီႏုိင္လဲခင္ဗ်။

“ICRC ကေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္၊ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ က်န္းမာေရးကိစၥ အ၀၀နဲ႔ အေထြေထြ ကိစၥေတြကို လာေရာက္ စစ္ေဆး ခြင့္ မရေတာ့ဘူးဗ်။ ICRC က အရင္တုန္းကဆုိရင္ ေဆးေတြအမ်ားႀကီး လႉတယ္ဗ်။ အင္းစိန္ေဆး႐ုံႀကီးေရာ၊ နယ္ေဆး႐ုံႀကီးေတြေရာ လႉတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ သူတုိ႔ ၀င္ခြင့္မရေတာ့ ေဆး၀ါး ေထာက္ပံ့မႈေတြလည္း မရွိေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ မရွိေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြ အပါအ၀င္ က်န္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြလည္း ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေဆး၀ါး ျပတ္လပ္မႈေတြ ရွိတယ္။”

ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္ေန႕တုန္းက ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားတဲ့ အရွင္ေနမိႏၵ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ AHRC ေခၚတဲ့ အာရွ လူ႕အ ခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကလည္း အခုလို ဆရာေတာ္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူတာဟာ အက်ဥ္းေထာင္ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လ်စ္လ်ဴျပဳ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလို႔ အျပစ္တင္ပါတယ္။ ကုသလုိ႔ရတဲ့ အေရျပားေရာဂါေၾကာင့္ ေဆး၀ါးကုသခြင့္ရဖို႕ ဆရာေတာ္ဟာအစာငတ္ခံ ဆႏၵျပခဲ့ၿပီး အဲဒီေနာက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ရတာလို႕လည္း ေဖာ္ျပပါတယ္။

လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေရအတြက္ဟာ ၂,၂၀၀ ေလာက္ ရိွမယ္လို႔ ခန္႕မွန္းထားၾကပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က ေတာ့ ဒီလူေတြကို ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားလို႔ မသတ္မွတ္ဘဲ သာမန္ ရာဇ၀တ္မႈေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ခံရသူေတြလို႔ပဲ အၿမဲ တုံ႔ျပန္ေလ့ ရိွပါတယ္။
http://www.voanews.com/burmese/news/politican-prisoners-quintana-111844264.html